*
Dr Piotr Markiewicz, adiunkt w Katedrze Analiz
Strategicznych Uniwersytetu Ekonomicznego
w Krakowie.
– 89 –
Zarządzanie strategiczne jest uważane
za jedną z najmłodszych koncepcji w na-
uce o zarządzaniu, chociaż liczy sobie
już ponad czterdzieści lat. Jest ono za-
równo dziedziną wiedzy, jak i obszarem
działalności praktycznej. W ramach tej
koncepcji można wyodrębnić dwa po-
wiązane ze sobą procesy: projektowa-
nie strategii i wdrażanie strategii. Jednym z ważnych aspek-
tów zarządzania strategicznego jest aspekt instrumentalny
znajdujący wyraz w bogatym zestawie metod i technik wy-
korzystywanych w poszczególnych etapach procesu zarzą-
dzania strategicznego.
Celem tego artykułu jest przedstawienie możliwości i uwa-
runkowań wykorzystania Technologicznych Map Drogo-
wych (Technology Roadmapping – TRM) w planowaniu
rozwoju technologii.
Planowanie strategiczne –
cechy i narzędzia
Nie ma powszechnie przyjętej definicji planowania strate-
gicznego. W literaturze przedmiotu identyfikujemy wiele
podejść i definicji. Ogólnie ujmując planowanie strategicz-
ne ma na celu trwałe zabezpieczenie istnienia i rentowno-
ści organizacji. Jest procesem, w którym racjonalna analiza
obecnej sytuacji i przyszłych możliwości oraz niebezpie-
czeństw prowadzi do sformułowania zamiarów, strategii,
środków i celów, które ukazują, jak organizacja, poprzez
optymalne wykorzystanie istniejących zasobów, podejmuje
szanse
1
stwarzane przez otoczenie. Zatem istotna cechą
planowania strategicznego jest zwrócenie się organizacji
ku jej specyficznemu otoczeniu.
A. Klasik
2
wyodrębnia cechy planowania strategicznego
próbując odpowiedzieć na trzy następujące pytania, które
dotyczą:
ƒ
ƒ
podmiotu planowania strategicznego,
ƒ
ƒ
obiektu (przedmiotu) planowania strategicznego,
ƒ
ƒ
procedur i technik planowania strategicznego.
Zdaniem wielu teoretyków i praktyków planowania, istotną
cechą podmiotu planowania strategicznego jest autonomia
decyzyjna. Kierownictwo może inicjować proces tego pla-
nowania, poszukiwać efektywnych strategii wtedy, gdy dys-
ponuje realną autonomią decyzyjną. Chodzi tutaj o swobodę
decyzji w tych sferach funkcjonowania organizacji, które
mają decydujące znaczenie dla realizacji jej autonomicznych
wartości i celów. Inną ważną cechą podmiotu planowania
strategicznego jest jego kreatywność. U podstaw planowa-
nia strategicznego leżą ludzkie zdolności, wiedza i umiejęt-
ności, znajdujące oparcie w ukształtowanej lub kształtującej
się kulturze organizacji. Planowanie strategiczne jest dzia-
łaniem koncentrującym się na aktywnym (kreatywnym)
dostosowaniu organizacji do zmieniających się warunków
zewnętrznych i wewnętrznych. Oczekiwanym efektem tego
procesu jest integralny rozwój organizacji.
Drugie pytanie dotyczy odmienności sposobów widzenia
samego obiektu planowania. Specyfika obiektu planowania
strategicznego wyraża się w łączeniu zdarzeń zachodzą-
cych wewnątrz organizacji oraz w jej otoczeniu. Ponadto
planowanie strategiczne koncentruje się najsilniej na tych
1
Kreikebaum H.,
Strategiczne planowanie w przedsiębiorstwie
,
PWN,
Warszawa 1997, s. 27‑28.
2
Klasik A.,
Planowanie strategiczne
,
PWE, Warszawa 1993, s. 10.
PIOTR MARKIEWICZ*
Mapy drogowe jako instrument
przekazywania wizji rozwoju
I...,79,80,81,82,83,84,85,86,87,88 90,91,92,93,94,95,96,97,98,99,...IV