specjalizacji w celu maksymalnego zwiększenia wspólnego wpływu polityki regionalnej i innych polityk
unijnych. Strategie mogą zapewnić skuteczniejsze wykorzystanie funduszy publicznych oraz stymulować
inwestycje prywatne. Zdaniem Komisji Europejskiej, zamiast rozpraszać środki na inwestycje w różnych
obszarach i branżach, z pomocą strategii inteligentnej specjalizacji regiony powinny skoncentrować za-
soby na kilku kluczowych priorytetach. Jak zaznacza Komisja Europejska, nie jest to strategia narzucana
z góry – inteligentna specjalizacja obejmuje przedsiębiorstwa, ośrodki badawcze i szkoły wyższe, które
powinny pracować razem w celu określenia najbardziej obiecujących obszarów specjalizacji w danym
regionie, ale również zidentyfikować słabości utrudniające wprowadzanie innowacji. Uwzględnia ona róż-
nice wmożliwościach gospodarczych poszczególnych regionów w odniesieniu do innowacji.
Podczas gdy
wiodące regiony mogą inwestować w udoskonalanie ogólnych technologii lub innowacji w dziedzinie
usług, o tyle w przypadku pozostałych regionów więcej korzyści przynosi często inwestowanie w inno-
wacje w konkretnym sektorze lub kilku pokrewnych sektorach
–
zaznacza Komisja
4
.
Celem inteligentnej
specjalizacji jest wykorzystanie różnorodności, stymulowanie współpracy wykraczającej poza granice
regionów i krajów oraz otwieranie nowych możliwości w drodze unikania fragmentacji i zapewniania swo-
bodniejszych przepływów wiedzy w UE.
Istotnym elementami strategii inteligentnej specjalizacji powinny być m.in.: innowacyjne klastry, działają-
ce na rzecz regionalnego wzrostu gospodarczego, przyjazne innowacjom środowisko prowadzenia dzia-
łalności dla małych i średnich przedsiębiorstw, atrakcyjna regionalna infrastruktura badawcza i ośrodki
kompetencji, dynamicznie rozwijający się sektor kultury i twórczości, rozwój technologii informacyjnych
i komunikacyjnych. Również zamówienia publiczne stanowią kluczowy element napędzający innowacje,
ponieważ – zdaniem KE – mogą pomóc innowacyjnym przedsiębiorstwom przyśpieszyć wprowadzanie
na rynek innowacji i uzyskiwanie zwrotu z inwestycji.
Małopolska już kilka lat temu podjęła prace zmierzające do określenia inteligentnej specjalizacji regionu.
Przyjęta we wrześniu 2011 r. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego (SRWM) na lata 2011‑2020,
nad którą prace rozpoczęły się w roku 2009, wskazała nie tylko na najważniejsze obszary zdobywania prze-
wag konkurencyjnych całej Małopolski, ale także wytyczyła drogę do specjalizacji pięciu subregionów
województwa w oparciu o ich potencjały (konkretne projekty służące budowaniu inteligentnej specjalizacji
poszczególnych subregionów zostaną zapisane w Subregionalnym Programie Rozwoju 2014‑2020, nad
którym pracuje samorząd województwa). Przy pracach nad SRWM zostały wykorzystane wyniki projektu
„
Perspektywa technologiczna Kraków – Małopolska 2020”. Badanie z roku 2010 r., zrealizowane metodą
foresight, pozwoliło na wybranie 10 technologii przyszłości, najbardziej obiecujących z punktu widzenia
potencjału całego regionu. Kolejnym etapem prac nad wyborem inteligentnej specjalizacji jest opracowa-
nie Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Małopolskiego (RSI WM) na lata 2013‑2020. Prace nad
tym dokumentem zakończą się do końca 2012 r. Projekt RSI WM wskazuje cztery priorytetowe obszary:
life science
,
energię zrównoważoną, technologie informacyjne i komunikacyjne, multimedia – jako te ob-
szary, w których Małopolska może stać się liderem, budując swoją przewagę konkurencyjną. Wybór ten,
dokonany przez samorząd regionalny, w oparciu o współpracę ze środowiskiem naukowym, biznesem
i poprzedzony szerokimi konsultacjami społecznymi, pozwoli zbudować silną Małopolskę tylko wówczas,
gdy w realizację tego scenariusza zaangażują się wszyscy kluczowi gracze w regionie.
Jarosław Kostrzewa
Jacek Woźniak
4
Polityka regionalna jako czynnik przyczyniający się do inteligentnego rozwoju w ramach strategii Europa 2020
,