specjalizacji w celu maksymalnego zwiększenia wspólnego wpływu polityki regionalnej i innych polityk
unijnych. Strategie mogą zapewnić skuteczniejsze wykorzystanie funduszy publicznych oraz stymulować
inwestycje prywatne. Zdaniem Komisji Europejskiej, zamiast rozpraszać środki na inwestycje w różnych
obszarach i branżach, z pomocą strategii inteligentnej specjalizacji regiony powinny skoncentrować za-
soby na kilku kluczowych priorytetach. Jak zaznacza Komisja Europejska, nie jest to strategia narzucana
z góry – inteligentna specjalizacja obejmuje przedsiębiorstwa, ośrodki badawcze i szkoły wyższe, które
powinny pracować razem w celu określenia najbardziej obiecujących obszarów specjalizacji w danym
regionie, ale również zidentyfikować słabości utrudniające wprowadzanie innowacji. Uwzględnia ona róż-
nice wmożliwościach gospodarczych poszczególnych regionów w odniesieniu do innowacji.
Podczas gdy
wiodące regiony mogą inwestować w udoskonalanie ogólnych technologii lub innowacji w dziedzinie
usług, o tyle w przypadku pozostałych regionów więcej korzyści przynosi często inwestowanie w inno-
wacje w konkretnym sektorze lub kilku pokrewnych sektorach
zaznacza Komisja
4
.
Celem inteligentnej
specjalizacji jest wykorzystanie różnorodności, stymulowanie współpracy wykraczającej poza granice
regionów i krajów oraz otwieranie nowych możliwości w drodze unikania fragmentacji i zapewniania swo-
bodniejszych przepływów wiedzy w UE.
Istotnym elementami strategii inteligentnej specjalizacji powinny być m.in.: innowacyjne klastry, działają-
ce na rzecz regionalnego wzrostu gospodarczego, przyjazne innowacjom środowisko prowadzenia dzia-
łalności dla małych i średnich przedsiębiorstw, atrakcyjna regionalna infrastruktura badawcza i ośrodki
kompetencji, dynamicznie rozwijający się sektor kultury i twórczości, rozwój technologii informacyjnych
i komunikacyjnych. Również zamówienia publiczne stanowią kluczowy element napędzający innowacje,
ponieważ – zdaniem KE – mogą pomóc innowacyjnym przedsiębiorstwom przyśpieszyć wprowadzanie
na rynek innowacji i uzyskiwanie zwrotu z inwestycji.
Małopolska już kilka lat temu podjęła prace zmierzające do określenia inteligentnej specjalizacji regionu.
Przyjęta we wrześniu 2011 r. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego (SRWM) na lata 2011­‑2020,
nad którą prace rozpoczęły się w roku 2009, wskazała nie tylko na najważniejsze obszary zdobywania prze-
wag konkurencyjnych całej Małopolski, ale także wytyczyła drogę do specjalizacji pięciu subregionów
województwa w oparciu o ich potencjały (konkretne projekty służące budowaniu inteligentnej specjalizacji
poszczególnych subregionów zostaną zapisane w Subregionalnym Programie Rozwoju 2014­‑2020, nad
którym pracuje samorząd województwa). Przy pracach nad SRWM zostały wykorzystane wyniki projektu
Perspektywa technologiczna Kraków – Małopolska 2020”. Badanie z roku 2010 r., zrealizowane metodą
foresight, pozwoliło na wybranie 10 technologii przyszłości, najbardziej obiecujących z punktu widzenia
potencjału całego regionu. Kolejnym etapem prac nad wyborem inteligentnej specjalizacji jest opracowa-
nie Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Małopolskiego (RSI WM) na lata 2013­‑2020. Prace nad
tym dokumentem zakończą się do końca 2012 r. Projekt RSI WM wskazuje cztery priorytetowe obszary:
life science
,
energię zrównoważoną, technologie informacyjne i komunikacyjne, multimedia – jako te ob-
szary, w których Małopolska może stać się liderem, budując swoją przewagę konkurencyjną. Wybór ten,
dokonany przez samorząd regionalny, w oparciu o współpracę ze środowiskiem naukowym, biznesem
i poprzedzony szerokimi konsultacjami społecznymi, pozwoli zbudować silną Małopolskę tylko wówczas,
gdy w realizację tego scenariusza zaangażują się wszyscy kluczowi gracze w regionie.
Jarosław Kostrzewa
Jacek Woźniak
4
Polityka regionalna jako czynnik przyczyniający się do inteligentnego rozwoju w ramach strategii Europa 2020
,
I,II,1,2,3,4,5,6,7 9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,...IV