Page 24 - © JMP Design (www.jmpdesign.eu); UMWM

– 24 –

MAŁOPOLSKIE STUDIA REGIONALNE

nr 1–2 / 24–25 / 2012

wydaje się ich dalsze uszczegółowienie, bowiem spowodu-

je to wzrost ich liczebności, co w istocie prowadzić może

ostatecznie do poważnego rozpraszania celów i środków,

a co jest sprzeczne z ideą koncentracji przypisaną koncepcji

inteligentnej specjalizacji. Niebezpieczeństwo takie istnieje

zresztą już u źródła ze względu na to, że lista celów inter-

wencji w nowej perspektywie finansowej UE przekroczy 11

obszarów. Pojemniejsze obszary, jakie przyjęto w RSI WM,

nie eliminują jednak możliwości stworzenia projektów dla

własnego rozwoju regionalnego opartego na innowacjach,

pod warunkiem unikania powielania i pozorowania działań,

wspierania inicjatyw oddolnych i obywatelskich opartych na

motywacji ekonomicznej i społecznej, kreowania popytu na

innowacje, koncentracji środków (regionalnych, krajowych

i międzynarodowych: pakiet finansowy), wsparcia przed-

miotu wdrożenia, a nie jego podmiotu, zmiany systemu

zamówień publicznych z cenowych na efektywnościowe

i wzrostu aktywności władzy regionalnej w wymuszaniu

racjonalnych zmian na poziomie centralnym. Władza re-

gionalna ma wiele możliwości kreowania właściwego dla

innowacji ładu instytucjonalnego, może być promotorem

innowacyjnych rozwiązań w sektorze publicznym, inicjato-

rem zmian instytucjonalnych na poziomie centralnym, po-

stulując o adekwatne do potrzeb rozwoju innowacji pakiety

legislacyjne; może wykorzystać dostępne instrumenty w ła-

godzeniu barier na styku działań krajowych, regionalnych

i unijnych, może też racjonalnie wpływać na kształtowanie

się innowacyjności terytorialnej. Nakreślone wyżej tło wy-

znaczyło ukierunkowanie prac nad przygotowaniem doku-

mentu, którego skrót przedstawiono na rys. 6.

W ramach wskazanych obszarów priorytetowych zdefinio-

wano wiele szczegółowych propozycji projektów, które

mogłyby stanowić zdaniem ekspertów, a także podmiotów

zaangażowanych w ich realizację, przedmiot regionalnej in-

teligentnej specjalizacji.

Oto przykłady:

ICT: programowanie, bezdotykowy interfejs kom-

puterowy, systemy inteligentne elektronika wkom-

ponowana w przedmioty codziennego użytku, usługi

finansowe, inteligentne budownictwo, inteligentne

miasta, cyfryzacja i usieciowienie administracji i prze-

strzeni publicznej (mediateki, niekomercyjne portale

społecznościowe, mediacje społeczne, platformy in-

formacji, gry komputerowe),

zrównoważona energetyka (produkcja i obrót), ale też

np. technologie odnawialnych źródeł energii, techno-

logie oszczędzania energii, innowacje dla tradycyjnego

sektora górniczego, narzędzia pomiarowe, badania

archeologiczne, badania przedkonkurencyjne, budow-

nictwo samowystarczalne energetycznie,

górnictwo/kopalnictwo: urządzenia oraz metody

wiertnicze,

usługi ICT i

life science

:

bezpieczeństwo żywności oraz

leków, monitorowanie antykryzysowe (powodzie),

life science

:

innowacje w żywności i żywieniu (od rol-

nictwa do przetwórstwa i dystrybucji), kosmetyki opar-

te na naturalnych źródłach surowców, szkoła zdrowia

publicznego – monitorowanie oraz diagnostyka zdro-

wia i stanów chorobowych, usługi lecznicze online, e

‑

recepta; leki i technologie miejscowo niszczące no-

wotwory, inżynieria tkankowa,

przemysły kultury: wzornictwo – twórczość użyt-

kowa, dziedzictwo (rękodzieło, festiwale, imprezy),

nowe media, sztuka wizualna, obiekty kultury,

turystyka historyczna i przemysłowa, turystyka spe-

cjalistyczna – zdrowotna, gospodarka przestrzenna,

wsparcie procesu patentowania (wyłączenie z projek-

tów, bo rodzi obciążenia podatkowe).

Biorąc pod uwagę, że w 51% przypadków weryfikacja

foresightu technologicznego w Małopolsce wskazuje na

zaangażowanie się firm w takie kluczowe technologie, jak:

czyste technologie energetyczne (drugie miejsce w liczbie

patentów), inżynierię materiałową i nanotechnologie dla za-

stosowań specjalnych, inżynierię tkankową, ICT i cyfryzację,

narzędzia pomiarowe, systemy inteligentne, diagnozowa-

nie stanów chorobowych i usprawnienie procesu leczenia,

bezpieczną żywność i leki, chemię (najwięcej patentów

w Małopolsce) można przyjąć, iż wskazane wyżej szcze-

gółowe przykłady specjalizacji, wynikającej też ze współ-

pracy wewnątrz i ponadregionalnej, znajdują praktyczne

uzasadnienie.

Zamiast zakończenia:

problemy, dyskusje, ograniczenia

Regionalna Strategia Innowacji Województwa Małopolskie-

go weszła w kolejną fazę konsultacji społecznych i w isto-

cie nie jest zakończona konfrontacja, co do strategicz-

nych wyborów priorytetów w ujęciu uszczegółowionym,

choć obszary priorytetowe zostały zatwierdzone przez

większość interesariuszy. Niektórzy przedsiębiorcy twier-

dzą jednak, że wyznaczenie obszarów jest zbyt ogólnym

podejściem, ponieważ nie wiedzą oni na czym skupiać

swą aktywność, aby można uzyskać wsparcie finansowe.

Czyżby więc przedsiębiorcy uzależniali swą działalność

od przyszłych dotacji unijnych, a więc skali możliwości

„

wyciskania brukselki”? Logika powinna chyba być od-

wrotna, wsparcie powinno być kierowane do tych, któ-

rym umożliwi ono wzmocnienie dotąd realizowanej dzia-

łalności priorytetowej i na tych właśnie przedsiębiorstwa

należy oprzeć procesy wyboru priorytetów, podobnie,

jak na wynikach zweryfikowanych badań foresightowych.

Indywidualiści twierdzą z kolei, że priorytetów należy

szukać w niszach, z czym należy się zgodzić, nie można

jednak wspierać poszukiwania nisz. Są i głosy wskazujące

Page 24 - © JMP Design (www.jmpdesign.eu); UMWM - MSR 1-2/2012