44
Wiesław Bury
kryteria, natomiast wartość i ocenę samego pomysłu uwzględ-
niano trochę w drugiej kolejności. Wydaje się, że powinno być
odwrotnie. Należy podkreślić, że duża część osób oceniających
projekty posiadała wystarczającą wiedzę, aby tę funkcję
wykonywać na wysokim poziomie, ale faktem było również to,
że część oceniających tej wiedzy nie posiadała na wystarcza-
jąco wysokim, a nawet przyzwoitym poziomie.
Niektóre działania beneficjentów powinny prowadzić do
natychmiastowego wypowiedzenia umów. Zdarzało się
np. kopiowanie, głównie z internetu, materiałów i usług przez
firmy doradcze – często te usługi były przeszacowane, bez-
wartościowe merytorycznie. Albo wręcz można je było uznać
za plagiaty innych opracowań. Zdarzało się też, że wykorzy-
stywano środki publiczne z programu, np. zaliczki na realizację
projektu, jako nieoprocentowane pożyczki na finansowanie bie-
żącej działalności firmy.
W związku z powyższym, doceniając zalety programu, należy
w okresie 2014-2020 usunąć niektóre mankamenty z minionej
perspektywy 2007-2013. Oto główne wnioski:
Umowy zawierane z beneficjentami muszą być precyzyjne,
jasno określać obowiązki i prawa stron. Trochę za dużo było
biurokracji. Zdarzały się też niepotrzebne załączniki.
Działania dotyczące projektów powinny być konsultowane
z reprezentacjami przedsiębiorców, aby jeszcze lepiej odpowia-
dały ich potrzebom.
Za dużo było wymagań formalnych, a za mało uwagi poświę-
cano ocenie działań merytorycznych i ocenie rezultatów
projektu – zniechęca to dobrych, rzetelnych przedsiębiorców
i powoduje selekcję negatywną wśród beneficjentów.
W celu uniknięcia błędów przy postępowaniach przetargowych
być może dobrze byłoby utworzyć centralną platformę ogło-
szeń przetargowych – obecne zapisy w umowach sprzyjają
patologii w tym zakresie.
Trzeba się stanowczo trzymać starej i sprawdzonej rzymskiej
zasady „Pacta sunt servanda” – umowy muszą być dotrzy-
mywane i przestrzegane. Procedury rozwiązywania umowy
wskutek naruszenia jej postanowień muszą trwać krócej
i eliminować nieuczciwych przedsiębiorców z rynku wsparcia
publicznego. Rozwiązywanie „złych umów” trwa na razie długo,
niekiedy nawet latami.
W okresie projektowania wydatków publicznych dla przedsię-
biorców na lata 2014-2020 należy ograniczyć do minimum
wsparcie w formie dotacji na rzecz finansowania zwrotnego,
tj. pożyczek niskooprocentowanych lub nawet o zerowej
stopie procentowej. Dotacje powinny pozostać instrumentami
wsparcia dla projektów najbardziej innowacyjnych, na
wczesnym etapie ich tworzenia, a co za tym idzie – obarczo-
nych największym ryzykiem.
Wsparcie zwrotne ma tę przewagę nad dotacjami, że należy
je zwrócić, a więc przedsiębiorcy będą je zaciągać na projekty
biznesowe efektywne finansowo. I właśnie o to chodzi. Finanso-
wanie zwrotne zwiększy skalę wsparcia przedsiębiorców nawet
kilkakrotnie i da to zdecydowanie większy impuls do wzrostu
innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki kraju. Finansowanie
zwrotne ma jeszcze jedną zaletę: pozwala zatrzymać pieniądze
w systemie i wspierać kolejne innowacyjne pomysły w przyszłości.
Wiesław Bury, absolwent Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, doktor nauk technicznych, z Małopolską Agencją Rozwoju
Regionalnego związany od 2004 r. Jej prezesem został w 2011 r.
Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. jest wiodącą, regionalną instytucją, działającą na rzecz rozwoju regionalnego;
jednym z najpoważniejszych partnerów instytucji centralnych i samorządu województwa w kształtowaniu polityki innowacyjnego
rozwoju regionu.
MARR specjalizuje się w obsłudze przedsiębiorstw, zapewniając kompleksowy know-how i nowoczesne rozwiązania finansowe.
Świadczy usługi w zakresie pozyskiwania środków unijnych i pomaga efektywnie inwestować w Małopolsce.
Aktywnie wspiera eksport, oferując profesjonalne doradztwo i dostęp do międzynarodowej sieci kontaktów. Oferta Spółki to usługi
informacyjne dla przedsiębiorców, doradztwo dla rozpoczynających działalność gospodarczą, dotacje na rozwój małopolskich
przedsiębiorstw oraz obsługa produktów finansowych, takich jak pożyczki czy seed capital.
Spółka jest jedynymw regionie, oficjalnympartneremPolskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych. Jako beneficjent unijnych
dotacji wdraża krajowe i regionalne programy operacyjne. Pełniąc funkcję Regionalnej Instytucji Finansującej, MARR pośredniczy
w udzielaniu dotacji na zadania związane z inwestycjami proinnowacyjnymi; wraz z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości
wspiera rozwój instytucji otoczenia biznesu oraz działania skierowane na tworzenie pozabankowych źródeł finansowania, klastrów,
sieci czy partnerstw i konsorcjów przedsiębiorstw.
