Page 56 - © JMP Design (www.jmpdesign.eu); UMWM - MSR 1-2/2012
Basic HTML Version
– 56 –
MAŁOPOLSKIE STUDIA REGIONALNE
nr 1–2 / 24–25 / 2012
Już wkrótce ważniejsze
od pojedynczych,
innowacyjnych przedsięwzięć
będzie innowacyjne
partnerstwo.
do postępu w danej dziedzinie, a jedynie do odtwarzania
wiedzy i powielania jej technicznych aspektów.
To ma się zmienić. Komisja Europejska zakłada, że jeśli uda
się zrealizować cele strategii
Europa 2020
(
która m.in. za-
kłada koncentrację tematyczną i maksymalne wykluczenie
zjawiska overlappingu, czyli nachodzenia na siebie inter-
wencji, a także kontynuację wdrażania tzw. wspólnych ini-
cjatyw programowych) i państwa UE zaczną przeznaczać
3%
unijnego PKB na badania i rozwój, to do 2025 r. może
powstać 3,7 mln miejsc pracy, a PKB może wzrosnąć o bli-
sko 800 mld euro rocznie.
Do tego trzeba nam przede wszystkim odwagi, determi-
nacji, a także powrotu do tego, co prof. Roman Galar z Po-
litechniki Wrocławskiej nazywa „kulturą eksperymentu”,
która na całe stulecia zapewniła Europie rolę lidera prze-
mian.
Odwaga w racjonalnym eksperymentowaniu stworzyła
nową jakość gospodarczą i społeczną, nowy punkt równowa-
gi wyznaczający zachodnie standar-
dy normalności. Zapoczątkowane
w XIX wieku impulsy rozwojowe,
energetyka, chemia, motoryzacja,
telekomunikacja wyznaczały kie
runki zmian dla kilku pokoleń. Dziś,
gdy siła tych impulsów wydaje się
zanikać, warto zapytać: co się sta-
ło z tą odwagą? (…). Trudno oprzeć
się wrażeniu, że nastawienie człowieka nowoczesnego, któ-
ry z takim rozmachem konsumuje owoce ponad dwustu lat
postępu, różnią się zdecydowanie od nastawień ludzi, którzy
przez pokolenia ten postęp tworzyli. Zmiana widoczna już była
u początku XX wieku, co przenikliwie opisał Ortega y Gasset.
Zapewne dlatego zachodnia kultura eksperymentu wydaje się
dziś martwa. Zastąpiła ją pętająca ludzką inicjatywę „kultura
procedur”
4
–
pisze Roman Galar.
Europejscy przywódcy już na przełomie wieków próbowali
zmierzyć się z tym wyzwaniem.
Strategia Lizbońska
przyjęta
w 2000 r. zakładała, że w ciągu dekady UE stanie się najbar-
dziej dynamicznym i konkurencyjnym regionem gospodar-
czym na świecie, rozwijającym się szybciej niż Stany Zjedno-
czone. Cel okazał się zbyt ambitny. Nie udało się zrealizować
głównego założenia strategii, że najważniejszym motorem
rozwoju gospodarki krajów europejskich będzie innowa-
cyjność oparta na badaniach naukowych, przede wszyst-
kim w nowoczesnych dziedzinach wiedzy. Nowym lekiem
ma być
.
Jej
4 „
Unia Europejska. Dylematy XXI wieku”, Roman Galar,
Transfor-
macja Europy w perspektywie adaptacyjnej – rozkwit i upadek kultury
eksperymentu
.
Kraków 2012 r., Biblioteka Małopolskiego Obserwa-
torium Polityki Rozwoju, Tom IV, Redakcja: Antoni Kukliński, Jacek
Woźniak.
wdrażanie ma zapewnić 7 projektów (inicjatyw) przewod-
nich w tym m.in. wspomniana
Unia Innowacji
.
Model roz-
woju oparty o innowacje ma także zapewnić
Nazwy tych trzech dokumentów były często powtarzane
i odmieniane przez różne przypadki w Krakowie podczas
konferencji WIRE 2012
5
.
W swoim przesłaniu do uczest-
ników konferencji minister nauki i szkolnictwa wyższego
prof. Barbara Kudrycka podkreśliła, że potrzebujemy ścisłej
integracji pomiędzy
Horyzontem 2020
a polityką spójności.
Ale słowa: „komplementarność”, „synergia”, „spójność
strategii”, powtarzane wielokroć podczas spotkania w Kra-
kowie, to tylko jeden z elementów budowania konkurencyj-
nej i innowacyjnej Europy. Niemniej ważna jest współpraca,
a to ciągle bolączka na poziomie zarówno państw, jak i re-
gionów. Zdaniem prof. Jerzego Buzka,
Strategia Lizbońska
„
kompletnie nie wyszła” m.in. z powodu braku koordynacji
w państwach członkowskich
6
.
Miasta, parki technologicz-
ne, ośrodki akademickie i badaw-
cze, strefy aktywności gospodar-
czej, przedsiębiorstwa są jasnym
punktami na mapie innowacji wielu
regionów, ale brakuje spoiwa, któ-
re by te elementy łączyło. W swo-
im wystąpieniu, podsumowującym
dwudniową dyskusję w Krakowie,
Markku Markkula z Komitetu Re-
gionów podkreślił, że „Europa potrzebuje pionierskich re-
gionów” skoncentrowanych przede wszystkim na: wspólnej
nauce (m.in. poprzez korzystanie z dobrych praktyk), euro-
pejskim partnerstwie, regionalnym ekosystemie innowacji,
otwartych innowacjach oraz na połączeniu realnych i wirtu-
alnych rzeczywistości.
Ducha innowacyjności w części europejskich regionów
i miast osłabia bardzo silne powiązanie własnego rozwoju
z finasowaniem ze środków unijnych. Stały się one w pe-
wien sposób zakładnikiem określonego sposobu myślenia
o polityce rozwoju i wdrażaniu strategii innowacyjności.
Regiony dopasowują swoją politykę do poziomu aloka-
cji funduszy oraz wytycznych z Brukseli i z ministerstw,
na podstawie których przygotowywane są programy opera-
cyjne. Dr Jan Olbrycht, poseł do Parlamentu Europejskiego,
w swoim wystąpieniu podczas konferencji WIRE w Krako-
wie podkreślał, że kiedy mówimy o inteligentnych miastach,
inteligentnej specjalizacji regionów w kontekście euro-
pejskich strategii i środków w perspektywie 2014–2020,
5
WIRE 2012 (Week of Innovataive Regions in Europe), Kraków
4–5
czerwca2012 r. Konferencja zorganizowana przez Krajo-
wy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE i Komisję
Europejską.
6
Money.pl, 15.01.2010 r.,
