Page 43 - © JMP Design (www.jmpdesign.eu); UMWM - MSR 1-2/2012
Basic HTML Version
*
Dr Marcin Kardas, radca ministra w Departamencie
Strategii Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
– 43 –
MARCIN KARDAS*
Nauka wspiera wybór
inteligentnej specjalizacji
Twórcy koncepcji inteligentnej specjalizacji wskazują,
że strategia ta opiera się na wyborze kilku priorytetów
działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej w oparciu
o proces tzw. przedsiębiorczego odkrywania (
entrepreneu-
rial discovery
).
1
Jest to zaangażowanie różnych interesariuszy
w procesie identyfikacji tych obszarów, które determinują
lub będą wyznaczać rozwój danego regionu w przyszłości.
Wśród tych interesariuszy wiodąca rola przypisywana jest
przedsiębiorcom, a dokładniej wiedzy przedsiębiorczej (
en-
trepreneurial knowledge
),
która łączy wiedzę na temat nauki
i technologii z wiedzą na temat przedsiębiorczości, poten-
cjału rynkowego dla nowych produktów i usług czy zacho-
wań obecnych lub potencjalnych klientów i konkurentów.
Wiedzą tą zwykle dysponują przedsiębiorcy, ale jej ważnym
źródłem mogą być także jednostki naukowe: uczelnie, in-
stytuty badawcze, niezależni wynalazcy czy innowatorzy.
2
Proces przedsiębiorczego odkrywania powinien, opierając
się na odpowiedniej wiedzy i doświadczeniu, prowadzić
do optymalnego wykorzystania potencjału danego regio-
nu, zwłaszcza jego zaplecza naukowego, kulturowego
i gospodarczego. Przy identyfikacji specjalizacji pomocne
mogą być m.in. analizy danych np. w zakresie publikacji
naukowych (specjalizacja naukowa), patentów (specjalizacja
technologiczna) czy danych ekonomicznych (specjalizacja
gospodarcza). Dane te są m.in. przedmiotem analizy w ra-
mach projektu poświęconego inteligentnej specjalizacji,
1
Komisja Europejska,
RIS3 Guide
,
draft 12 grudnia 2011, str. 11.
2
D. Foray,
Smart specialisation: from Academic Idea to Political In-
strument, the Surprising destiny of the concept and the Difficulties
Involved in its Implementation
,
w:
European Integration Process in
the new Regional and Global Settings
,
Warszawa 2011, str. 275.
prowadzonego przez Organizację Europejskiej Współpra-
cy Gospodarczej (OEEC) i Instytut Studiów Perspektyw
Technologicznych w Sewilli (IPTS), w którym uczestniczą
także Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Urząd
Marszałkowski Województwa Małopolskiego.
3
Pierwsze
wnioski wynikające z analiz wskazują, że wprawdzie są one
bardzo przydatne pod kątem oceny aktywności jednostek
naukowych i przedsiębiorstw, ale trudno je uznać za jedy-
ne, bądź wystarczające źródło informacji przy określaniu
specjalizacji naukowej, technologicznej bądź gospodarczej.
Podobne wnioski dotyczą rezultatów projektów foresight.
Przydatne okazuje się więc sięgnięcie także po wszelkie
inne źródła informacji, które mogą wskazywać na istniejące
lub wyłaniające się obszary specjalizacji, w tym krajowe
dokumenty programowe i koncepcyjne.
Strategiczne kierunki badań
Wśród dokumentów dotyczących polityki naukowej pod-
stawowe znaczenie ma „
Krajowy Program Badań
”
(
KPB), który określa, strategiczne dla państwa, kierunki
3
