10
Elżbieta Bieńkowska
Strategia wskazuje trzy główne obszary, na które
należy skierować dostępne fundusze do 2020 roku.
Są to konkurencyjna gospodarka, poprawa spójno-
ści społecznej i terytorialnej kraju oraz podnoszenie
sprawności i efektywności państwa. Przy czym nie chodzi
tutaj tylko o środki unijne. W SRK założyliśmy, że około
25 proc. wydatków rozwojowych finansowanych będzie z UE.
Reszta to pieniądze krajowe.
W oparciu o dotychczasowe doświadczenia, zdecydowaliśmy
się też na większą decentralizację zarządzania pieniędzmi
europejskimi. Z 25 do około 40 proc. wzrośnie odsetek
funduszy będących w dyspozycji samorządów wojewódzkich.
To marszałkowie najlepiej znają mocne strony i specyficzne
problemy swoich województw. Dzięki temu są w stanie
efektywnie zainwestować powierzone im środki. Inne zmiany,
które chcemy wprowadzić, to m.in. szersze zastosowanie
wsparcia zwrotnego, takiego jak pożyczki, poręczenia albo
wejścia kapitałowe, czy większe zaangażowanie miast w pro-
wadzenie polityki rozwoju, np. poprzez słynny już instrument
ZIT, czyli Zintegrowane Inwestycje Terytorialne.
Nowa perspektywa – więcej dla przedsiębiorców
Nowy budżet nie będzie więc prostą kontynuacją poprzedniego.
Zdecydowaliśmy, że w nowej perspektywie postawimy głównie
na przedsiębiorczość, innowacyjność i konkurencyjność gospo-
darki. Zainwestujemy w to 20 mld euro. Nie chodzi o rewolucyjną
zmianę, ale o przesunięcie akcentów. Nominalnie wciąż najwię-
cej funduszy trafi na transport, ale największy wzrost nakładów
zanotujemy właśnie w tych obszarach. Będziemy dążyć do tego,
aby w 2023 roku nakłady na badania i rozwój w Polsce wynosiły
ok. 2 proc. PKB, z czego połowa ma pochodzić od przedsiębior-
ców. W naszym kraju wciąż zbyt mało środków przeznacza się
na tego typu działalność.
Dofinansowanie najbardziej innowacyjnych projektów ma
pochodzić z krajowego Programu Inteligentny Rozwój (PO IR).
Jego budżet wyniesie 8,6 mld euro. Fundusze PO IR mają wspie-
rać współpracę biznesu i nauki, która pozwoli na komercjalizację
wyników badań. Chodzi o nic innego jak przełożenie tego, co
się wymyśla w naszych uczelniach, na produkty rynkowe, z któ-
rych możemy wszyscy korzystać. Uczelnie w perspektywie
2007-2013 otrzymały duże dotacje na rozbudowę swojej infra-
struktury naukowo-badawczej. Kolejny krok to wykorzystanie jej
do zwiększenia innowacyjności gospodarki.
Środki na mniej skomplikowane i obarczone mniejszym
ryzykiem projekty, np. inwestycje małych i średnich firm,
zakładanie nowych przedsiębiorstw, promocję międzynaro-
dową czy przygotowanie terenów inwestycyjnych, dostępne
będą w Regionalnych Programach Operacyjnych. Dodatkowo
przedsiębiorcy i instytucje otoczenia biznesu, takie jak parki
naukowo-technologiczne czy klastry, z województw lubelskiego,
podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-
-mazurskiego mogą liczyć na fundusze z Programu Polska
Wschodnia.
Tylko w ramach tych trzech pakietów mamy dla nich ponad
16 mld euro. A przecież są też inne programy. Firmy, obok
samorządów, pozostaną głównymi beneficjentami polityki
spójności. Będą też wykonawcami wielu inwestycji, np. dla
samorządów czy przy projektach drogowych lub kolejowych.
A na te przeznaczymy najwięcej funduszy. Pieniądze na przed-
sięwzięcia z zakresu transportu, w większości na drogi i linie
kolejowe, które znajdują się w sieci TEN-T (Transeuropejska
Sieć Transportowa), to ponad 27 mld euro. Za te środki chcemy
przede wszystkim dokończyć budowę podstawowej sieci dróg
ekspresowych i poprawić jakość infrastruktury kolejowej. Inne
obszary, w które będziemy inwestować, to m.in. szeroko pojęty
kapitał ludzki, środowisko oraz uzupełniająco ochrona dziedzic-
twa naturalnego i kulturowego.
Silne podstawy rozwoju
Postęp w osiąganiu założonych celów będziemy mierzyć,
podobnie jak obecnie, za pomocą wskaźników. Zakładamy,
że w 2023 r. PKB per capita w Polsce osiągnie 77 proc. unij-
nej średniej. W tym czasie wszystkie gospodarstwa domowe
w Polsce mają być w zasięgu dostępu do szybkiego internetu.
70 proc. mieszkańców naszego kraju będzie mogło używać
tego medium w kontaktach z administracją publiczną. Ten sam
odsetek będzie korzystać z oczyszczalni ścieków. Chcemy, by
ponad 80 proc. dzieci w wieku 3-4 lat zostało objętych edukacją
przedszkolną, a blisko 9 proc. osób w wieku 25-64 lata kształ-
ciło się lub brało udział w szkoleniach.
Wszystkie te działania mają prowadzić do tego, aby w 2020 r.
Polska była krajem o silnych podstawach dalszego rozwoju.
Politykę rozwoju, w tym fundusze unijne na lata 2014-2020,
kierujemy tak, by rozwijać wewnętrzny potencjał Polski i jej
województw. Innymi słowy, wydobywać z nich to, co najlep-
sze. Wielokrotnie zapowiadałam, że w 2020 roku będziemy
już na tyle zamożnym krajem, że pozostanie największym
beneficjentem polityki spójności w perspektywie 2021-2027
stanie się niemożliwe. I to, paradoksalnie, będzie najlepszą
miarą sukcesu.
